Writings through the wall of time

Literair café De Geestgronden: Expositie 16 – 20 juni 2025 met Licht- en geluidsprojectie: Maria Barnas, tekeningen en poëzie, Arnoud Rigter, poëzie en video, hilde keteleer, requiems van Rilke, Vos Broekema, grafiek en poëzie, Cathrien Berghout, tekeningen en poëzie, Jasper de Bock, compositie vallende druppel, Annija Anna Zarina, zang, Productie Storm Vos & Paul Hoorweg, ontwerp en regie Cathrien Berghout.

Voordracht en gesprek vrijdag 20 juni, N.H. Kerk, Ring 1, Haamstede
Tijdens de expositie waren ook te zien: de installaties van ‘Bespiegel een Zeeuwse binnenzee‘ (2024).

Kijk hieronder naar de video-opname waarin Cathrien Berghout het thema ‘Writingsthrough the wall of time‘ en de makers van de lichtprojectie en bijbehorende compositie ‘sometimes/’t is/endlessly‘ introduceert. De makers zijn:

Storm Vos & Paul Hoorweg – https://www.riddersmaevents.nl/projecten
Vanaf de eerste bijeenkomst van Literair café De Geestgronden in de Bollenschuur, verzorgt Riddersma Events, nu Vos en Hoorweg, voor ons de opnames.

Twee jaar geleden werden we door hen uitgenodigd om naar hun projectie in het Zeeuws museum te komen kijken. We herinneren ons veel afbeeldingen waarmee doorgaans de ziel van de provincie wordt vermoed en verbeeld, maar wat indruk maakte was de kunstige manier van presenteren: Die verbeelde ziel zweefde als het ware door de tentoonstellingsruimte. Bij navragen bleek daar vooral Storm Vos de hand in gehad te hebben. (Storm was voor ons dat jongetje dat iedere keer met Paul Hoorweg meekwam.) Storm lost lastige problemen op en heeft daarbij gevoel voor kleurnuance en oog voor compositie.

Storm heeft voor ons een computerprogramma aan het werk gezet, dat de volgorde van gedichten onvoorspelbaar maakt, zo speelt het toeval een rol. Met hen, met hem is de aangeleverde poëzie, het beeldend werk en de druppelcompositie: ‘sometimes, ‘t is, endlessly’ een Gesamtkunstwerk geworden.

Jasper de Bock – https://jasperdebockcomposer.com & Annija Anna Zarina – https://annijaannazarina.com
Jasper de Bock is componist in ontwikkeling bij het Haags Conservatorium. Hij ontving voor zijn composities al diverse prijzen.

Voorgaande jaren schreef Jasper muziek voor het literair cafe De Geestgronden bij het gedicht ‘Dorstlesser Rijn’ in 2023 en in 2024 bij ‘Woorden gaan tussen zwaartekracht en maan op veerkracht van ritme en rijm”.

Ondanks de opdracht om een stuk te schrijven voor het Nederlands jongerenorkest, vond hij tijd om ook dit jaar weer een compositie bij ons thema ‘Writings through the wall of time’ te schrijven..

Die opdracht luidde: Componeer een druppel die klinkt als de druppel op het water in de grot van Plato. Maak een compositie als nasleep van die vallende druppel voor stem met de volgende woorden: sometimes, ‘t is, endlessly. (soms, telkens, eindeloos) Met zijn compositie voor piano, zangstem en, als derde instrument, de ruimte van de kerk, maakt hij zich muzikale ruimte eigen.

Annija Anna Zarina is eveneens componist, ook zij werkt vaak met taal. Op haar website zagen we een stuk voor zangstem en ensemble, met de tekst ‘do I contradict myself’. Welcome Annija, here you are free to contradict yourself. Logic is a tool, but an important tool, without which we can’t recognize absurdities.

Deelnemende kunstenaars:

Maria Barnas – https://www.mariabarnas.com/about  
Maria Barnas is schrijver, essayist, dichter en beeldend kunstenaar en dat allemaal op een onderzoekende manier: Maria is een dichter die al kijkend schrijft, al schrijvend kijkt en zo al doende denkt.

In de bundel Nachtboot staat een lang gedicht met de titel 1:1, dat begint met de regel: ‘De vogels zijn niet goed’, dan volgt een schermutseling in twee talen: Engels en Nederlands.

Het kan, dat wat je in de ene taal zegt, in een andere taal een andere, of meerdere  betekenissen heeft, en andere bijbetekenissen oproept.

In het gedicht wisselen verwijzingen elkaar af. De ene keer verwijst een woord naar een concreet iets: de lijn op een tekening, de andere keer naar een vogel als verbeelding en dus niet reëel bestaand. Heb je ooit een onechte vogel gezien? is dan de vraag die in het gedicht gesteld wordt.

In het Nederlands zit de vogel op een tak. Sit the bird In het Engels?  Het is een spel met woorden en hun betekenissen tov de werkelijkheid, wat op zich al een moeilijk te vatten begrip is.

Komt nog bij: vogels luisteren niet, in geen enkele taal en zitten niet stil.

En dan noemt ze tot slot de vogel van Jack London die weigert ergens op te lijken. Trouwens, een tak, bomen, huizen, de stad, alles weigert ergens op te lijken. Misschien op die vogel die nergens.. enz.

Daar sta ik dan, met mijn handje zout.

hilde keteleer – https://hildeketeleer.eu/bio/  
Hilde Keteleer is dichter, klimaatdichter, schrijver, schrijfdocent en literair vertaalster uit het Duits en Frans. Zij is lid van PEN International, een organisatie die zich inzet voor de vrijheid van meningsuiting voor schrijvers overal ter wereld. In een interview in Cosimo spreekt hilde zich uit voor engagement; zeker in een tijd waarin democratie in gevaar komt, is de betrokkenheid van auteurs belangrijk.

Hilde is niet iemand die tijd morst.

Zij publiceerde een viertal dichtbundels. (zie het bord voor palmares) Wat mij in haar gedichten vooral raakt is het bijna fysiek concrete van haar beschrijvingen.

Een geur kan herinneringen oproepen, dat weten we. Maar kunnen woorden een geur oproepen? Ja, heel soms. Bij lezing van het gedicht ‘Litanie voor een moedergeur’ rook ik heel even de geur die vrijkomt bij het malen van snijboontjes. Ze is sterk in het beschrijven van vleselijke genoegens: Bij een gedicht waarin de liefde wordt bedreven en de geliefde haar ‘priesterlijk zalft met spuug’, voelde ik me ineens heel protestants.

Arnoud Rigter – https://arnoudrigter.nl/over-arnoud/
–Tegen aanwezigheid valt niet te schuilen–

Dit is de eerste regel van het gedicht GROETEN AAN DE ONEINDIGHEID

we bevinden ons in het heden, van Arnoud Rigter

dichter, kunstenaar, allesmenger.

Geboren in Zeist in 1978. Hij studeerde architectuur aan de TU Eindhoven. Toen hij voor sollicitatie bij een architectenbureau weer terug in Zeist langs zijn oude huis liep, zo vertelt hij in een interview in Slash, werd hij zich sterk bewust van het verstrijken van de tijd. Ik citeer: ”De herinnering aan toen stond ijskoud tegen het heden aan, alsof er geen tijd tussen zat.”

In Zeist beleefde hij een epifanie; een plotselinge openbaring die hem de richting van het dichterschap op wees. Dat leverde een koerswijziging op waaraan hij nooit meer heeft getwijfeld.

Arnoud Rigter werkte samen met Nienke Esther Grooten aan deze bijdrage voor ‘Writings through the wall of time’. Nienke Esther Grooten, schrijfster, was van sep. 2015 tot sep. 2017 stadsdichter van Eindhoven.

Vos Broekema – https://voornaamvos.nl/about/
Vos Broekema uit Kerkwerve Schouwen-Duiveland, hij  is dichter, graficus, imker en activist, waar het om bedreigde natuur gaat. Hij plaatste onlangs een ‘grafzerk’ uit protest tegen het kaalmaaien van inlagen en dijken langs de Oosterschelde.

Maar zijn liefde voor de natuur hapert heel even wanneer het om de hoornaar gaat. Met gevaar voor eigen leven weet hij er soms een te zenderen om zo de plaats van het nest te kunnen achterhalen, waarna ze worden vernietigd.

Voor lit. cafe De Geestgronden schreef Vos Broekema eerder het gedicht ‘Vredeshoop’ als onderdeel van het kerst-hoorspel ‘Hopen op vrede’ Hij maakte deel uit van de groep Zeeuwse dichters  over hun Zeeuwse binnenzee met het gedicht ‘Zandhonger’.

Für eine Freundin

Hilde Keteleer vertaalde alle vier de requiems van Rilke. Zij vertelt ons over haar liefde voor het werk van Rilke en hoe zij tot het vertalen van de requiems kwam. Zij gaat in op zijn verhouding tot de hoofdpersoon uit het requiem Für eine Freundin.

Voor de liefhebber volgt hieronder de opname van de hele avond: